Ο Επίσκοπος Μοζαμβίκης στην 19η σύναξη της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας

Πράγα, 26-29 Ιουνίου 2012

«Προκλήσεις δημοκρατίας σε περιόδους παγκόσμιας οικονομικής κρίσης»

Η φετινή Γενική Συνέλευση με το συγκεκριμένο θέμα, αποτελεί την συνέχεια και την ολοκλήρωση κατ έναν τρόπο μιας  συζήτησης πάνω στο ζήτημα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που διεξάγεται στα πλαίσια της Δ.Σ.Ο. Συζήτηση η οποία ξεκίνησε τον Μάιο του 2009 με την διοργάνωση συνεδρίου στην Ελλάδα με θέμα: «Η Ορθόδοξη κοινότητα σε δοκιμασία από την παγκόσμια οικονομική κρίση».

Στην συνέχεια το ίδιο έτος στο Βελιγράδι, η Γενική Συνέλευση είχε σαν κεντρικό της θέμα: «Η παγκόσμια οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στην κοινωνική – πνευματική – πολιτιστική παράδοση της Ευρώπης. Ο ρόλος της Ορθοδοξίας», ενώ το μεθεπόμενο έτος το 2011 στο Παρίσι, το κεντρικό θέμα ήταν: «Οι θρησκευτικές αξίες στον κόσμο της οικονομικής κρίσης».

Μιας συζήτησης η οποία κατ έναν τρόπο μας προσέδωσε ερεθίσματα και μας οδήγησε σε ουσιαστικές προτάσεις χρήσιμες για κάθε κοινοβουλευτικό γυναίκα ή άντρα και για κάθε πολίτη ο οποίος ασχολείται με τα σύγχρονα φαινόμενα της πολιτικής.

Το φετινό θέμα δεν έρχεται μόνο ως φυσική εννοιολογική συνέχεια των προηγουμένων θεμάτων, αλλά επιλέγεται και ως φυσική απόληξη του πλούσιου προβληματισμού που αναπτύχθηκε και που μέσα από αυτόν αναδείχθηκαν ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την ίδια την υπόσταση της δημοκρατίας και της κοινοβουλευτικής ηθικής και πρακτικής.

Έτσι και ενώ διάφορες αναλύσεις βλέπουν το φως της δημοσιότητας και αναφέρονται στα αίτια που προκάλεσαν την οικονομική κρίση, ενώ διάφορες προτάσεις κατατίθενται και συζητούνται και αναφέρονται στον τρόπο υπέρβασής της, παράλληλα διαπιστώνεται ότι κατά την περίοδο αυτή, ανεδείχθησαν εξωθεσμικά κέντρα λήψης αποφάσεων διαχείρισης της κρίσης.

Η κρίση συνεχίζεται και φέτος ένα μεγάλο μέρος του κόσμου και ιδιαίτερα των οικονομικά αδυνάτων βιώνει με ένταση. Τις πολιτικές διαδικασίες οι οποίες λαμβάνουν χώρα την περίοδο της οικονομικής κρίσης, στο όνομα μάλιστα της υπέρβασής της, χαρακτηρίζει το έλλειμμα δημοκρατικών σταθερών.

Έτσι, το ψήφισμα στο οποίο κατέληξε η Γ.Σ. της Δ.Σ.Ο το 2009 αναφέρει:

«…Οι οικονομικές πολιτικές των χωρών σχεδιάζονται, επιβάλλονται και υλοποιούνται από εξωθεσμικά κέντρα της οικονομίας και της παραοικονομίας…

…Είναι αναγκαίο σήμερα, ίσως όσο ποτέ, και αποκτά ιδιαίτερη αξία στην εποχή μας να επαναβεβαιώσουμε τον ρόλο του κράτους, οριοθετώντας τον, με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα και την υποχρέωσή του να διασφαλίζει την ανθρώπινη ελευθερία, σε σχέση με τις βλέψεις ομάδων και συμφερόντων που επιδιώκουν να χειραγωγήσουν τον άνθρωπο…

…Σήμερα είναι αναγκαίο, όσο ποτέ άλλοτε, ο πολιτικός κόσμος να ανταποκριθεί στην κλήση να κατανοήσει την ανάγκη της ριζικής ανατροπής αυτού του τοπίου, προκειμένου η έννοια της Δημοκρατίας αλλά και της χρηστής Πολιτείας να επανέλθει στο προσκήνιο των πολιτικών πραγμάτων.

Τα κοινοβούλια, θεσμικά όργανα της Δημοκρατίας, πρέπει με πολιτικά κριτήρια και μόνο να λαμβάνουν αποφάσεις υπέρ του συμφέροντος των πολλών, προστατεύοντας τους αδύναμους.

Ο κάθε εκπρόσωπος του λαού καλείται να κατανοήσει την ανάγκη ανάληψης των αναγκαίων πρωτοβουλιών που θα ανατρέψουν την παρούσα κατάσταση, επαναφέροντας την πολιτική στο προσκήνιο των πραγμάτων…».

Στο ίδιο θέμα το ψήφισμα της Συνέλευσης των Παρισίων επίσης αναφέρει:

«…Εδώ και πολύ καιρό οι πολύμορφες χρηματοδοτικές αγορές ενίσχυσαν παραγωγικές δραστηριότητες, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη. Η ολοένα και μεγαλύτερη, όμως, κινητικότητα της παγκόσμιας αγοράς κεφαλαίων, χωρίς τη σύνδεση με την πραγματική βάση της οικονομίας, οδήγησε στα αποτελέσματα που βιώνουμε στις μέρες μας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη βαθμιαία απώλεια της ικανότητας των κρατών να κατευθύνουν την εθνική χρηματοοικονομική τους δυναμική, οδήγησαν τη διεθνή οικονομία σε βαθειά κρίση…».

Η φετινή λοιπόν Γενική Συνέλευση καλείται να προσεγγίσει σε βάθος ζητήματα τα οποία καταγράφηκαν και αναφέρθηκαν σε παλαιότερες εκδηλώσεις της Δ.Σ.Ο.

Παρακάμπτοντας την κάθε περιπτωσιολογία, θα πρέπει η συζήτηση να προχωρήσει στο κέντρο του προβλήματος και να αναδείξει παθογένειες του συστήματος, προτείνοντας παράλληλα και λύσεις.

Παρατηρείται έλλειμμα δημοκρατίας στα εντεταλμένα όργανα λήψης αποφάσεων για την διαχείριση της οικονομικής κρίσης;

Έχει περιέλθει πολιτική εξουσία σε εξωθεσμικά κέντρα λήψης αποφάσεων για οικονομικά ζητήματα που αφορούν την ανθρωπότητα? Αν ναι μια τέτοια πρακτική σε ποιους τομείς καταγράφεται και πως αυτή πιστοποιείται;

Το δημοκρατικό κοινοβουλευτικό πολίτευμα είναι σε θέση να αναπτύξει τα απαραίτητα αντανακλαστικά ώστε να λαμβάνει γρήγορες αποφάσεις ανταποκρινόμενο στις απαιτήσεις των αγορών;

Απαιτείται περαιτέρω θεσμική θωράκιση (π.χ. αυξημένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία ή διενέργεια δημοψηφισμάτων) αποφάσεων που λαμβάνονται και οι οποίες επηρεάζουν κατά τρόπο άμεσο και καταλυτικό την ζωή των πολιτών;

Ποιοι άλλοι τρόποι θωράκισης της Δημοκρατίας και της κοινοβουλευτικής ηθικής διαφαίνονται ως πιθανοί προκειμένου να προστατευθούν οι πολίτες από τις αυθαιρεσίες των αγορών;

Σε μια διαδικασία αποκατάστασης της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών στα πλαίσια της «αγοράς» και σε μια προσπάθεια κοινωνικού ελέγχου των πρακτικών των αγορών, πιο ρόλο μπορούν να έχουν οι πνευματικοί – πολιτισμικοί θεσμοί της Δημοκρατίας;

Προκειμένου ένα νέο οικονομικό - χρηματιστηριακό προϊόν, δημιούργημα των τεχνολογικών επιτευγμάτων του καιρού μας, να εισέλθει στην οικονομική αρένα  και πιθανόν να επηρεάσει τις ζωές εκατομμυρίων πολιτών, επιφέροντας παράλληλα ιλιγγιώδη κέρδη στους διαχειριστές αυτού του προϊόντος, είναι σκόπιμο να θεσμοθετηθούν διαδικασίες «πιστοποίησης χρηστής χρήσης και πρακτικής», του εν λόγω  προϊόντος;

VIDEO:  Ο Επίσκοπος Μοζαμβίκης αναγιγνώσκει το Μήνυμα του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β΄